Omówienie wybranych zawodów prawniczych w Polsce. Do kogo w jakiej sprawie się zwrócić?
Adwokat– to prawnik świadczący pomoc prawną w szczególności polegającą na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami. Kandydat na adwokata musi ukończyć wyższe studia prawnicze, odbyć aplikację adwokacką oraz zdać egzamin adwokacki*.
Zawodem pokrewnym do adwokata jest zawód radcy prawnego. Podstawową różnicą między radcami prawnymi a adwokatami to możliwość świadczenia pomocy prawnej w stosunku pracy (którą mają radcowie), tj. np. pracy na etacie w urzędzie. Min. z tego powodu wysuwane są koncepcje połączenia radców prawnych z adwokatami w jednej wspólnej korporacji.
Radca prawny– to prawnik świadczący pomoc prawną zarówno osobom fizycznym jaki i podmiotom gospodarczym, czy jednostkom organizacyjnym. Pomoc radcy prawnego polega przede wszystkim na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy. Kandydat na radcę prawnego musi ukończyć wyższe studia prawnicze, odbyć aplikację radcowską oraz zdać egzamin radcowski*.
Czy wiesz że?
Od 1 lipca 2015r., zrównano faktycznie uprawnienia adwokatów i radców prawnych. Umożliwiono obronę w sprawach karnych również radcom prawnym. Radcowie prawni mogą występować w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe w charakterze obrońcy**. czytaj dalej
Notariusz– to prawnik powołany przez Ministra Sprawiedliwości, upoważniony do sporządzania aktów notarialnych i dokonywania innych czynności notarialnych. Do czynności notarialnych należą, min. następujące czynności: sporządzanie aktów notarialnych, sporządzanie aktów poświadczenia dziedziczenia, sporządzanie poświadczeń, spisywanie protokołów, sporządzanie protestów weksli i czeków, sporządzanie wypisów, odpisów i wyciągów dokumentów, składanie wniosków o wpisy w księgach wieczystych. Kandydat na notariusza musi ukończyć wyższe studia prawnicze, odbyć aplikację notarialną oraz zdać egzamin notarialny*.
Komornik sądowy– to funkcjonariusz publiczny (niebędący urzędnikiem państwowym), działający przy sądzie rejonowym, wykonujący min. w drodze przymusu egzekucyjnego wyroki sądowe, przeprowadzający spis inwentarza i sporządzający protokół stanu faktycznego przed wszczęciem procesu sądowego lub przed wydaniem orzeczenia oraz sprawujący urzędowy nadzoru nad dobrowolnymi publicznymi licytacjami. Kandydat na komornika musi ukończyć wyższe studia prawnicze, odbyć aplikację komorniczą oraz zdać egzamin komorniczy*.
Tabela przykładowych spraw, określająca prawnika do którego można się zwrócić***
Przykładowe sprawy | Adwokat | Radca Prawny | Notariusz | Komornik |
Ustanowienie alimentów | TAK | TAK | NIE | NIE |
Egzekucja alimentów | NIE | NIE | NIE | TAK |
Rozwód | TAK | TAK | NIE | NIE |
Sprzedaż nieruchomości | NIE | NIE | TAK | NIE |
Reprezentacja w Sądzie | TAK | TAK | NIE | NIE |
Pomoc w oddzyskaniu długów | TAK | TAK | NIE | TAK |
Spadki (postępowanie sądowe) | TAK | TAK | NIE | NIE |
Odszkodowania | TAK | TAK | NIE | NIE |
Sprawa o oddzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami | TAK | TAK | NIE | NIE |
Zaległe wynagrodzenie za pracę | TAK | TAK | NIE | NIE |
*z wyjątkiem innych wymagań wskazanych w ustawie
**dotyczy sytuacji, gdy radca prawny nie pozostaje w stosunku pracy, tj. nie pracuje na etacie np. w urzędzie, z wyłączeniem radców prawnych zatrudnionych w charakterze pracowników naukowych bądź naukowo-dydaktycznych.
***katalog spraw, nie jest katalogiem zamkniętym i ma charakter orientacyjny. W niektórych przypadkach daną sprawą może zajmować się inny niż wskazany prawnik.
Materiał źródłowy:
Ustawa z dnia 26 maja 1982 r. prawo o adwokaturze (Dz.U.2015.615),
Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r., o radcach prawnych (Dz.U.2016.233),
Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r., o notariacie (Dz.U.2016.1796),
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz.U.2016.1138).