Służebność to ograniczone prawo rzeczowe, ustanowione na cudzej nieruchomości, które zapewnia uprawnionemu dane, określone uprawnienia związane z nieruchomością obciążoną. Jest to prawo do określonego korzystania z danej nieruchomości, należącej do innej osoby. Zatem służebność daje możliwości korzystania z cudzej nieruchomości na ściśle określonych zasadach. Dzięki ustanowionej służebności posiadacz działki niemającej dojazdu do drogi publicznej może przejeżdżać działką sąsiada w określonej jej części. Pamiętać jednocześnie należy, iż w momencie ustanowienia służebności należy określić jej zakres i wskazać podmioty uprawnione do korzystania z niej. Polega to najczęściej na wskazaniu którą częścią działki i oraz jaką szerokością pasa drogi mają prawo korzystać każdocześni właściciele wskazanej działki. Dla przykładu wskazać należy, iż jeśli działka ABC obciążona jest służebnością przejazdu przez nią i przechodu na rzecz właścicieli działki XYZ to przechodzić i przejeżdżać przez działkę ABC będzie mógł każdy właściciel działki XYZ, a w przypadku jej sprzedaży kolejni jej właściciele.
Jak ustanowić służebność drogi koniecznej?
W stosunku do działki, która nie ma dojazdu do drogi publicznej jednym ze sposobów ustanowienia takiego dojazdu i prawa przechodu jest ustanowienie służebności drogi koniecznej. Pamiętać jednak należy, iż planowana droga konieczna powinna być wyznaczona w takim miejscu, które będzie najmniej uciążliwe dla jej właściciela. Droga jest przeważnie zatem wyznaczana wzdłuż granicy nieruchomości obciążonej. Ponadto służebność powinno się wykonywać w taki sposób, żeby jak najmniej utrudnić korzystanie z nieruchomości obciążonej. Właściciel zatem działki, która nie ma dostępu do drogi publicznej może żądać od właścicieli nieruchomości sąsiednich, aby umożliwili mu korzystanie z nich w zakresie niezbędnym, aby dla przykładu mógł dojechać samochodem czy przejść pieszo do swojej działki- droga konieczna.
W przypadku dojścia do porozumienia pomiędzy właścicielami działek, ustanowienie służebności może nastąpić w drodze zawarcia umowy o ustanowieniu służebności w formie aktu notarialnego. Strony wówczas winny wytoczyć drogę oraz określić warunki czyli sposób wykonywania służebności. Natomiast jeśli do porozumienia nie dojdzie, uprawnionym do podjęcia decyzji o powstaniu służebności, po stwierdzeniu przesłanek jej ustanowienia, będzie sąd.
Materiał źródłowy:
– ustawa z dnia 23 kwietnia 1963r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, 1495.).
Z wyrazami szacunku: Radca Prawny Artur Maziarz